Ayşe Hür’den iki yeni tarih kitabı

Gayri Müslimlerin Öteki Tarihi / Ayşe Hür

Geçmiş temel olarak iki nedenle hatırlanır: Birincisi geçmişin çizgisinden ayrılmamak için, ikincisi ayrılmak için. Birinci durumda geçmişi, bugünkü ihtiyaçlar doğrultusunda “yeniden kurma” çabası ağırlık kazanır. Geçmişin gurur verici yönleri öne çıkarılırken, kötü yanları gözden kaçırılmaya çalışılır. Özellikle yeni bir başlangıç yapma iddiasında olan toplumlar “geçmişe kalın bir çizgi çekme” ve “bir sıfır noktası” tespit ederek geleceğe yönelme politikalarını yaşama geçirirken çeşitli “bastırma” stratejileri kullanırlar.

Ayşe Hür, Gayri Müslimlerin Öteki Tarihi ’nde gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse Türkiye Cumhuriyeti çatısı altında yaşamış azınlıkların toplumdaki konumlarının süreç içerisindeki değişimini irdeliyor. Müslüman Türk kavramının karşısına yerleştirilen gayri-Türk tebaanın süreç içerisinde tabi tutulduğu zorunlu göçler, “soykırımlar” ve bütün bunlar olurken yöneticilerin ve halkın tutumu bir “geçmişle hesaplaşma” halinde karşımıza çıkıyor.

İçindekiler

Giriş

Osmanlı Devleti’nin Gayri Müslim Tebaasının Kökenleri

Trabzon’un Fethi ve Müslümanlaştırılması

Dona Gracia Mendes ve Jozef Nasi’nin Uzun Yolculuğu

Pontus Rumları

Karamanlılar ve Papa Eftim’in Cemaatsiz Kilisesi

Osmanlı Ülkesinde Misyonerlik Faaliyetleri

Hem Doğulu, Hem Batılı: Levantenler

Osmanlı Mali Tarihinde Ermeni Paşalar

Hay-Ho(u)Ro(u)mlar Kimdir?

Melek Tavus’un Halkı Ezidiler

Mezopotamya’nın Kadim Halkı: Süryaniler

1914 Ege Rumlarının Kaçırtılması

Ermeni Meselesi’nin Doğuşu

1896 Osmanlı Bankası Baskını

Zeytun Niye İsyankardı?

1909 Adana İğtişaşı

Nisan 1915’te Van’da Neler Oldu?

24 Nisan 1915’te Ne Oldu?

İstanbul ve İzmir’in Adsız Sürgünleri

1915’e Dair Müslüman / Türklerin Tanıklıkları

1915’te İyiler ve Kötüler

1915’in Yetimleri

Mütareke Sonrası İstanbul Yargılamaları

Ermeni Mallarını Kimler Aldı?

Resmi Tarihin Yazmadığı 1916 Ankara Yangını

1922’de Güzel İzmir’i Kim Yaptı?

Dağdaki Efes, Kirkidje, Kırkıca, Çirkince, Şirince

Askerlik Karşıtı Malakanlar

Yeni Bir Başlangıç Ümidi: Ermeni Teali Cemiyeti

Mustafa Kemal’in Ermeni Meselesi’ne Dair Tutumu

Bursa’da Bir Tenassur Olayı

Türklüğü Tahkir ve Tezyif Davaları

Musa Dağ’da 40 Gün Krizi

1934 Trakya Olayları

TBMM’de Gayri Müslimler

Parita, Salvador ve Struma Faciaları

Türk Schindlerleri Efsanesi

1942 Varlık Vergisi Kanunu

6-7 Eylül 1955 Yağması

Fener Rum Patrikhanesi

Soğuk Savaş Sonrası Ermeni Meselesi

Bir Zamanlar Asala

1915’e Ad Ver(Eme)Mek: Medz Yeghern, Mukatele, Soykırım

-Literatür Yayıncılık-

Türklerin Öteki Tarihi / Ayşe Hür

“Türk” kavramını “boy, kavim” anlamında ilk kullananlar  Çinliler, İranlılar ve Bizanslılar; “etnik kategori” olarak ilk kullananlar da Avrupalılar. Aradan geçen bunca yıl sonunda “Türk” denilince ne anlaşılması gerektiği, “Türkler ” bir etnik grup mu, bir halk mı, bir millet/ulus mu tartışmaları hâlâ sürüyor.

Ayşe Hür, Türklerin Öteki Tarihi’nde Yenisey Yazıtları’ndan başlayıp yakın geçmişe uzanan bir süreçte “Türk” kavramının ortaya çıkışını, gelişimini, Türk kimliğine karşılık gayri-Türk kimliğinin oluşumunu ve bu süreçteki etkileşimleri irdeliyor. Yazar, bir yandan tarih boyunca kendilerine Türk demiş, ya da başkaları (öteki) tarafından “Türk” diye adlandırılmış toplulukları ele alırken bir yandan da “Türk”, “Türkler”, “Türklük” gibi kavramların tarih içinde izini sürecek ipuçları veriyor.

İçindekiler

Giriş

Tarihi Aydınlatan “Bengitaş”lar

Göktürklerde Şehircilik: “Temur Kazuğa Kurulan Balıklar”

Türkler Kaç Devlet Kurmuştur?

Türkler Nasıl Müslüman Oldu?

Moğollar, Cengiz Han ve Ardılları

Kubilay’ın Elçisi Rabban Şauma’nın Avrupa Seferi

1071 Malazgirt Savaşı

Göktürkçe, Lisan-ı Türkî, Lisân-ı Osmânî ve Türkçe

Bir Macar İcadı: Turancılık

Türk Milliyetçiliğinin Amiral Gemisi: İttihat ve Terakki Cemiyeti

“Barbar” Türk’ten “Müslüman” Türk’e Yolculuk

Güneş Dil Teorisi

Türkiye Yerine “Anadolu Cumhuriyeti” Olsaydı?

Doğu Türkistan Ne Yana Düşer?

Hem Yakın, Hem Uzak: Bulgaristan Türkleri

Stalin, Naziler ve Kırım Tatarları

Ya Taksim Ya Ölüm Davası: Kıbrıs

Dağlık Karabağ Sorunu ve Hocalı Katliamı

Suriye ve Irak Türkmenleri

-Literatür Yayıncılık-